Những thảm họa 'nướng quân' đẫm máu nhất trong Thế chiến I

Conrad von Hötzendorf, người đưa ra quyết định thảm họa cho quân đội Áo. Ảnh: War History .

Thế chiến I chứng kiến nhiều thảm họa bắt nguồn từ sai lầm chiến thuật, sự ngoan cố và thiếu hiểu biết về tác chiến của các viên tướng chỉ huy, khiến quân đội các nước phải trả giá đắt về xương máu, theo War History .

Cuộc xâm lăng Serbia của quân đội Áo năm 1914

Trong những cường quốc tham chiến từ năm 1914, Áo là nước có sự chuẩn bị kém nhất. Chính phủ nước này vội xâm lăng Serbia, không dự phòng cho sự can thiệp khó tránh khỏi từ Nga.

lừ bài học trong các cuộc chiến trước đó, Áo vẫn huấn luyện cho quân đội của mình những kỹ chiến thuật lỗi thời. Quân đội Áo gồm nhiều thành phần đến từ các vùng miền khác nhau, khiến một số quân sĩ trong các trung đoàn phải giao tế với nhau bằng tiếng Anh, thứ ngôn ngữ họ chỉ mới được học trong quá trình chuẩn bị nhập cư vào Mỹ.

Dù vậy, Tổng tư lệnh quân đội Áo Conrad von Hötzendorf vẫn quyết tâm điều quân xâm lược Serbia. Dù coi Nga là mối đe dọa chính, ông ra lệnh điều 12 sư đoàn tấn công Serbia trong 10 tuần, sau đó mới thoái lui để tăng cường phòng tuyến ứng phó Nga.

Tuy nhiên, von Hötzendorf không thông báo về kế hoạch rút quân trong ngắn hạn này cho tướng Potiorek, chỉ huy chiến trận Serbia. Điều này khiến kế hoạch tác chiến của Áo bị đảo lộn và không hoàn chỉnh, khâu hậu cần gặp nhiều khó khăn, việc tiếp tế cho các đoàn tàu chở quân bị chậm trễ, làm quân sĩ bị bỏ đói nhiều ngày.

Quyết định ra lệnh tấn công Nga sau đó của von Hötzendorf đã dẫn tới thảm họa. Bị đối phương áp đảo về quân số, trong khi trình độ chỉ huy kém, quân Áo mất 1/3 lực lượng chỉ trong ba tuần.

Trận Loos năm 1915

Ngày 25/9/1915, Lực lượng Viễn chinh Anh huy động 75.000 quân tiến công phòng tuyến Loos do quân đội Đức phòng vệ trên đất Pháp.

Khi chiến dịch bắt đầu, quân đội Anh quyết định lần trước hết sử dụng hơi độc clo trên chiến trường. Thế nhưng quyết định này lại là một sai trái lớn, bởi gió không đủ mạnh để thổi hơi độc tới phòng tuyến của quân Đức, chỉ lửng lơ ở bãi đất trống trên mặt trận và gây cản trở tầm nhìn cho quân Anh.

Khi xung phong qua đám mây mù hơi độc này, bộ binh Anh bị lạc và chẳng thể tiến công mục tiêu đã định.

Quân Anh tiến qua làn hơi độc ở Loos. Ảnh: War History.

Hai sư đoàn phải đi đường vòng tránh khí độc để nối cuộc tấn công. Sau 18 giờ tiến quân, họ đến được Loos trong đêm tối, nhưng bị đói và ướt sũng do dầm mưa. Chiến dịch đột kích được nối lại vào sáng hôm sau.

Đây được coi là cuộc tiến công tự sát. Quân Anh tiến lên phía trước theo đội hình đông người, nhưng bị kẹt lại giữa các hàng rào dây thép gai và trở nên đích cho các xạ thủ súng máy Đức.

Trong số 10.000 lính Anh dự đợt tấn công lần hai, hơn 8.000 người bỏ mạng hoặc bị thương. Quân Đức không chịu bất kỳ thương vong nào.

Chiến dịch Gallipoli năm 1915

Đây là chiến dịch mắc nhiều sai trái nhất trong Thế chiến I. Ngày 19/2/1915, liên quân Anh-Pháp tìm cách tiến công Thổ Nhĩ Kỳ ở Dardanelles. Họ vắt giới hạn chiến dịch ở phạm vi trên biển. Tuy nhiên, gắng oanh kích các cứ điểm ven bờ biển Thổ Nhĩ Kỳ không hiệu quả, liên quân Anh-Pháp cũng bị tổn thất 4 thiết giáp hạm do trúng thủy lôi.

Chiến dịch tiến công trên bộ bắt đầu từ ngày 25/4, với lực lượng chủ lực là quân Anh cùng Sư đoàn ANZAC gồm binh sĩ Australia và New Zealand. Việc chuẩn bị được tiến hành gấp rút, chỉ huy Anh không đề ra kế hoạch chiếm bờ biển để ứng phó các cứ điểm phòng thủ dày đặc của đối phương.

Khi cuộc đổ bộ bắt đầu, quân Anh ngay tức khắc hứng chịu tổn thất nặng nề khi vấp phải sự kháng cự của Thổ Nhĩ Kỳ, ngay cả khi đổ bộ được lên bờ biển, quân sĩ cũng không biết phương án tác chiến tiếp theo. Sư đoàn ANZAC đi lạc vào các mương nước và bụi rậm, khiến đà tấn công bị chậm.

Sau nhiều tháng giao đấu, liên quân Anh vẫn bị mắc kẹt tại các bờ biển. Đến tháng 8, họ núm đổ bộ ở Vịnh Suvla dưới sự chỉ huy của trung tướng Frederick Stopford, người không có kinh nghiệm chiến đấu. Thay vì tập kích vào đất liền, tướng Stopford lại lệnh cho quân sĩ cầm cự ở bờ biển và chờ chi viện. Điều này khiến họ đánh mất nguyên tố bất thần và bị quân Thổ Nhĩ Kỳ bủa vây.

Tới đầu tháng 1/1916, tướng William Birdwood phải ra lệnh sơ tán sau khi "nướng" 252.000 quân sĩ dưới làn hỏa lực của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ.

Ngày khai mạc trận Somme năm 1916

Trận Somme, cuộc tấn công do Anh dẫn đầu ở trận mạc phía Tây năm 1916, gặp thảm họa ngay từ lúc bắt đầu. Đây là chiến dịch sai lầm từ khâu lập mưu hoạch.

Tổng tư lệnh Anh Douglas Haig tin rằng việc chọc thủng phòng tuyến Đức trước khi dùng kỵ binh tấn công sẽ mang lại thắng lợi. Trong khi đó, tướng trực tiếp cầm quân Rawlinson lại cho rằng quân Anh nên tấn công và củng cố vị trí chiếm được theo từng bước nhỏ. Điều này khiến kế hoạch tác chiến không theo một bài bản một mực nào.

Một khẩu đội pháo tham gia trận Somme. Ảnh: War History.

Ngày 1/7/1916, cuộc tiến công bắt đầu. Các cuộc pháo kích làm mềm mặt trận diễn ra trong nhiều ngày là dấu hiệu cảnh báo cho quân Đức. Bộ binh hành binh qua khu vực trống trải sau loạt pháo bắn chặn đầu, nhưng chiến thuật này vẫn có lỗ hổng chết người.

Việc quân Anh chỉ xung phong 100 m và dừng lại trong mỗi đợt tấn công khiến phía Đức có thời kì bắn trả và rút xuống hào chiến đấu. Bị kẹt dưới bùn lầy và hàng rào thép gai, binh sĩ Anh phải hứng chịu hỏa lực hủy diệt của quân Đức.

Trong ngày khai mạc trận Somme, quân Anh hầu như không thể tiến lên phía trước và chịu tổn thất nặng nề với 57.470 thương vong, trong đó 19.240 người chết và 2.152 người mất tích. Đây được xem là ngày đẫm máu nhất trong lịch sử quân đội Anh.

Duy Sơn